Süt humması nedir ve süt hummasını önlemek için neler yapabilirsiniz?
Süt humması, sütçülük işini yapan herkesin bildiği ve yakından ilgilenmesi gereken bir durumdur. Genellikle buzağılamadan sonra ortaya çıkan ve bazı belirgin belirtilerle kendini gösteren, çoğunlukla da gizli seyreden bir hastalıktır.
Bilimsel olarak hipokalsemi olarak da bilinen süt humması metabolik bir hastalıktır ve süt üretiminin yüksek kalsiyum ihtiyacı nedeniyle, ineklerin buzağılama sonrasında kemiklerinden yeterli miktarda kalsiyumu çekememesiyle oluşur.
Kalsiyum yaşam için pek çok süreçte yer alır ve önemli görevlerinden birisi kas fonksiyonlarının devamı için bir tür yağlayıcı görev görmesidir. Kaslarındaki kalsiyum miktarı azalmış olan inekler bu nedenle yattıkları yerden kalkamayabilir ve yatan inek olarak tanımlanan durumda kalabilir. Bu durum genellikle daha az görülmekle birlikte yok sayılmamalıdır.
Daha farklı vakalarda, inekler ayağa kalkmak ve hareket etmek için yeterli kalsiyuma sahi olabilir fakat kas fonksiyonları etkilendiği için hayvanlar sendeler, bu nedenle hayvan kendini yaralayabilir.
Kalsiyum bağışıklık sistemi hücrelerinin işlevi için de önemlidir ve bu nedenle süt humması geçiren inekler enfeksiyona daha yatkın hale gelerek mastitis gelişme riski artar.
Süt hummasına neden olan risk faktörleri
Yüksek vücut skoruna sahip olan “şişman” ineklerin süt humması geliştirme ihtimali daha yüksektir. Bu durum genellikle uzun laktasyon döneminden kaynaklanır, çünkü inek çok uzun süre gebe kalmamıştır. Ayrıca bu inekler çoğunlukla buzağılamadan önce daha az yem tüketir ve bu da süt humması gelişimini destekleyen bir risk faktörüdür.
İneklerin kuru dönemlerindeki beslenmelerinde kullanılan yemlerdeki Kalsiyum içeriğinin düşük olması önemlidir. Bunun yanı sıra Potasyum gibi başka belirli elementlerin de miktarının düşük tutulması önemlidir, çünkü bu elementler hayvanın bünyesinde halihazırda var olan Kalsiyumun kullanılmasını da engeller.
Kalsiyum hummasında anyonik diyetler ve kalsiyum bağlatıcı maddelerle besleme yapmak önemlidir, böylece beslenmeden kaynaklanan riskler kontrol altına alınmış olur.
Süt hummasını nasıl önlersiniz?
Süy hummasını önlemenin en önemli kontrol şartı kilo kontrolünü sağlamak ve ineklerin kuru dönemlerinde aşırı kilo alımlarını önlemektir. Bunun için kuru dönemde kullanılan yemlerin içeriğini iyi incelemek, yemlemeyi planlamak ve düzenli olarak kontrol etmek önemlidir.
Beklenen buzağılama tarihinden üç hafta öncesine kadar yem alımını maksimize edip buzağılamadan hemen sonra kalsiyum içeren bolus gibi ürünlerin kullanılması iyidir ve bu durum maliyet açısından daha daha etkili olabilir, laktasyon sürecinde süt verimini de optimize edebilir.
İneklerin risk durumlarını düzenli ve sistematik bir şekilde kontrol etmek süt hummasıyla anlamlı bir şekilde mücadele etmenin önemli bir adımıdır. Sürü yönetim sistemleri bu gibi durumlar için en büyük yardımcınız olacaktır.